Instytut Metali Nieżelaznych jest instytutem badawczym zaliczonym do działu gospodarki narodowej "nauka”, nadzorowanym przez Ministerstwo Rozwoju.

Działa na podstawie:

• Zarządzenia Ministra Przemysłu Ciężkiego z dnia 28 listopada 1951 r. w sprawie utworzenia Instytutu Metali Nieżelaznych (M.P.Nr A-17, poz.206) zmienionego Zarządzeniem Nr 17 Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 kwietnia 1981 r. (M.P.Nr 12,poz.91)
• Ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r o instytutach badawczych  (Dz.U.z 2010r., Nr 96, poz.618)
• Statutu Instytutu Metali Nieżelaznych, zatwierdzonego przez Ministra Gospodarki w dniu 15 marca 2011r. (statut)
• Ustawy z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jednolity Dz.U.Nr 18 z 1991 r. poz.80, zm.z 1991 r. Dz.U.Nr 75, poz.329)
• Kodeksu pracy, kodeksu cywilnego, kodeksu handlowego
• Wewnątrzinstytutowych aktów normatywnych

Instytut Metali Nieżelaznych jest samodzielną samofinansującą się jednostką naukową, posiada osobowość prawną, jest zarejestrowany w Krajowym Rejestrze Sądowym pod nr 0000051588